“TAPMA ตั้งธง…นําอุตสาหกรรมชิ้นส่วนยานยนต์ไทยฝ่าทางตัน”

ตามที่คุณอนุษฐาได้พูดถึง 3 กลยุทธ์หลักของสมาคมแล้วนั้น ผลจากการระดมสมองเบื้องต้น แบ่งเป็นดังนี้

1. กลยุทธ์ Last Man Standing

สมาคมฯ มองว่ากลยุทธ์นี้สำคัญและตอบโจทย์มากที่สุด เนื่องจากขณะนี้หลายประเทศกำลังจะย้ายฐาน ICE เดิมออกมา ทั้งจากการต้องการรวมการผลิตเพื่อลดต้นทุน และนโยบายแบน ICE ของบางประเทศ ซึ่งในความเป็นจริงแล้ว รถยนต์สันดาปสะสมยังคงจะยังวิ่งได้ต่อไป ทำให้ยังคงมีความต้องการชิ้นส่วนและอะไหล่ไปอีกอย่างน้อย 7-15 ปี ดังนั้นนี่จึงเป็นโอกาสของไทย ที่จะสามารถใช้จุดแข็งเดิม รักษาฐานการส่งออกของ ICE โดยเฉพาะพวงมาลัยขวา ดึงดูดการลงทุนจากทุกประเทศทั่วโลก มาตั้งฐานการผลิตที่ไทย เพื่อใช้ไทยเป็นฐานการผลิตสุดท้าย รวมถึงความไม่แน่นอนของเทคโนโลยี ซึ่งอาจเกิดการ Reborn ของ ICE อีกด้วย

แต่ด้วยปัญหาเรื่องต้นทุน ทั้งวัตถุดิบต้นน้ำและการพัฒนา R&D รัฐบาลจึงจำเป็นต้องสนับสนุน เช่น การลดภาษีนำเข้าของวัตถุดิบสำคัญ ,สิทธิภาษีในการนำเข้าเครื่องจักร หรือภาษีจากรายได้ โดยเฉพาะการย้ายฐานการผลิต ในกลุ่ม relocation Downsizing มาที่ไทย ฯ ซึ่งในเรื่องนี้ อยู่ระหว่างหารือกับ BOI

อีกเรื่องสำคัญในการดึงดูดการย้ายฐานมาที่ประเทศไทยนั้น สิ่งที่สำคัญที่สุดคือความชัดเจนของนโยบายภาครัฐ ที่ทำให้การแข่งขันมีความเท่าเทียมและเป็นไปตามกลไกการตลาด ปัจจุบันที่มีการส่งเสริมยานยนต์ไฟฟ้า 30@30 แต่ยังขาดความชัดเจนในนโยบาย 70@30 กล่าวคือ นโยบายหรือจุดยืนที่จะต้องประกาศออกไปให้ทั่วโลกรับทราบอย่างชัดเจน ว่าประเทศไทยยังคงให้ความสำคัญกับ ICE พร้อมนโยบายส่งเสริมการผลิต ICE อย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะรถ HEV โดยล่าสุดจากการหารือร่วมกับ BOI ได้มีมติส่งเสริมดังกล่าว โดยการลดอัตราภาษี HEV ลงมาที่ 6% แต่ยังอยู่ระหว่างการรอ ครม ซึ่งปัจจุบันอย่างที่เราทราบกันดีถึงการเปลี่ยนแปลงของรัฐบาล ทำให้ไม่แน่ใจว่าเรื่องนี้จะถูกออกประกาศเมื่อไร หากช้าไป อาจจะทำให้ไทยเสียโอกาสในการดึงการลงทุนนี้ได้ เนื่องจากทุกกิจการมีความจำเป็นต้องวางแผนการลงทุนล่วงหน้า อีกทั้งสมาคมฯ ยังเห็นว่าการลดภาษี HEV เหลือ 6% นี้ อาจจะยังไม่เพียงพอต่อการแข่งขันกับรถยนต์ไฟฟ้า ที่มีการใช้ชิ้นส่วนฯ น้อยกว่า ดังนั้นหากเป็นไปได้ภาครัฐควรเร่งพิจารณาลดภาษีเพื่อจูงใจมากขึ้น เพื่อให้ยังเหลือความต่างระหว่างการปลดปล่อยคาร์บอน แต่ไม่มากเกินไป จนไม่สามารถแข่งขันได้

2. กลยุทธ์ REM (Aftermarket)

ตลาด Aftermarket เป็นอีกหนึ่งตลาดที่มีความน่าสนใจ และเป็นโอกาสของผู้ผลิตชิ้นส่วน แต่มีความท้าทายด้านตลาดและการสร้างแบรนด์ การสร้างการรับรู้แบรนด์และการเข้าถึงตลาดในตลาดหลังการขายมีความสำคัญอย่างยิ่ง รวมถึงเรื่องต้นทุนเช่นกัน

ดังนั้นการสนับสนุนจากรัฐบาลควรเป็นสิ่งที่จับต้องได้ของการหาตลาดส่งออก พร้อมทั้งวิธีการที่ถูกต้อง ตั้งแต่เริ่มต้นจนสินค้าถึงปลายทาง สิ่งสำคัญอย่างมากคือ Platform ที่จะช่วยให้สามารถขายได้ทั่วโลก ซึ่งมีความจำเป็นต้องใช้เงินทุนค่อนข้างมาก และมีทีมดูแลที่ต่อเนื่อง เพื่อพัฒนาไปเรื่อยๆ หากเป็นเอกชนรายใดรายนึงจัดทำ หรือภาครัฐฯ เป็นผู้ดูแลเอง แต่ขาดผู้เชี่ยวชาญของอุตสาหกรรมที่เป็นผู้เล่นตัวจริง ก็อาจจะทำให้ไม่ประสบความสำเร็จ และด้วยเงินทุนที่สูงมาก ดังนั้นสมาคมฯ เห็นว่ารัฐควรสนับสนุนงบประมาณดังกล่าว โดยมีหน่วยงานกลาง เหมือนอย่างที่ไต้หวันมีการจัดตั้ง TAIWAN Excellence เพื่อดูแลทุกอย่าง ตั้งแต่การทำR&D การเป็นศูนย์กลางในการส่งออกไปทั่วโลก รวมถึงการสนับสนุนให้ผู้ประกอบการร่วมออกงานแสดงสินค้าต่างประเทศเพื่อหาตลาดใหม่ๆ อยู่เสมอ

นายสุพจน์ สุขพิศาล รองเลขาธิการสมาคมฯ และประธานกลุ่มอุตสาหกรรมชิ้นส่วนและอะไหล่ยานยนต์ สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย (ส.อ.ท.) กล่าวว่า

3. กลยุทธ์ Parts Transformation

การที่ผู้ผลิตชิ้นส่วนยานยนต์ไทย มีความสามารถในการผลิตชิ้นส่วนยานยนต์ ซึ่งเป็นอุตสาหกรรมที่ต้องการความแม่นยำสูงมาก เรียกได้ว่าเรามีความสามารถในการผลิตระดับสูง มีระบบระเบียบแบบแผนจากการพัฒนามาอย่างต่อเนื่องกว่า 50 ปี ดังนั้นหากรัฐบาลสามารถสนับสนุนให้ผู้ประกอบการขยับไปทำอุตสาหกรรมอื่น เช่น ระบบราง เครื่องมือแพทย์ อากาศยาน ได้ ก็จะเป็นอีกหนึ่งทางเลือกของผู้ผลิต

ปัญหาปัจจุบันยังคงเป็นช่องว่างด้านเทคโนโลยีและความรู้ของอุตสาหกรรมใหม่ที่จะเปลี่ยนไปทำได้ อุปสรรคด้านการลงทุนและต้นทุนที่สูง ต้องใช้เงินทุนจำนวนมากในการเปลี่ยนแปลง โดยมีค่าใช้จ่ายด้านการวิจัยและพัฒนาและการปฏิบัติตามกฎระเบียบเป็นอุปสรรคสำคัญ รวมถึงการเข้าถึงตลาดและความไม่แน่นอนของความต้องการ เช่น อุตสาหกรรมเครื่องมือแพทย์ ที่ต้องได้รับการยินยอมจากแพทย์ เป็นต้น

ดังนั้นหากภาครัฐ ต้องการให้ผู้ผลิตชิ้นส่วนฯ สามารถปรับเปลี่ยนไปทำอุตสาหกรรมอื่นได้นั้น มีความจำเป็นที่จะต้องส่งเสริมและเปิดทางให้แก่ผู้ประกอบการเป็นอย่างมาก ต้องเป็นหน่วยงานกลางในการเข้าถึงข้อมูลสำคัญ และแก้ไขปัญหาอุปสรรคบางอย่าง

**ข้อเสนอแนะเชิงนโยบาย: การขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลงในอุตสาหกรรมยานยนต์ของประเทศไทย**

โดยสรุปทั้งหมดของทั้ง 3 กลยุทธ์ “Last Man Standing,” “Parts Transformation,” และ “REM (Aftermarket) มาตรการจูงใจต่อไปนี้ ควรได้รับการส่งเสริมจากภาครัฐอย่างเป็นรูปธรรม กระจายความเสี่ยงสู่ตลาดใหม่ และเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขัน

1. มาตรการจูงใจทางภาษี

• การลดภาษี HEV ให้ต่ำ เพื่อเพิ่มขีดความสามารถทางการแข่งขันและออกประกาศให้ทันเวลาในการตัดสินใจย้ายฐานการผลิต
• เครดิตภาษีด้านการวิจัยและพัฒนา: เสนอเครดิตภาษีหรือการหักลดหย่อนสำหรับบริษัทที่ลงทุนในการวิจัยและพัฒนา โดยเฉพาะโครงการที่มุ่งเน้นการพัฒนาผลิตภัณฑ์ใหม่ การปรับปรุงกระบวนการ และความก้าวหน้าทางเทคโนโลยี
• การอนุญาตให้หักลดหย่อนภาษีจากการลงทุน: จัดให้มีการหักลดหย่อนภาษีหรือการหักค่าใช้จ่ายฝ่ายทุนสำหรับการซื้อเครื่องจักร อุปกรณ์ และเทคโนโลยีใหม่ที่จำเป็นสำหรับการเปลี่ยนแปลง
• การลดอัตราภาษีเงินได้นิติบุคคล: ลดอัตราภาษีเงินได้นิติบุคคลชั่วคราวสำหรับบริษัทที่มุ่งมั่นลงทุนอย่างมีนัยสำคัญในกิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับการเปลี่ยนแปลง เช่น การเข้าสู่ตลาดใหม่หรือการยกระดับความสามารถในการผลิต

2. เงินอุดหนุนและเงินช่วยเหลือ

• เงินช่วยเหลือสำหรับการนำเทคโนโลยีมาใช้: จัดสรรเงินช่วยเหลือเพื่อสนับสนุนการนำเทคโนโลยีอุตสาหกรรม 4.0 ระบบอัตโนมัติ และกระบวนการผลิตขั้นสูงมาใช้ เงินช่วยเหลือนี้อาจครอบคลุมส่วนหนึ่งของค่าใช้จ่ายในการนำเทคโนโลยีใหม่มาใช้
• เงินช่วยเหลือด้านการวิจัยและพัฒนา: เสนอเงินช่วยเหลือให้กับบริษัทที่ทำการวิจัยและพัฒนาในด้านต่าง ๆ เช่น การเปลี่ยนแปลงชิ้นส่วน การพัฒนาวัสดุใหม่ และนวัตกรรมในกระบวนการผลิต
• เงินช่วยเหลือสำหรับการพัฒนาตลาดส่งออก: อุดหนุนค่าใช้จ่ายในการทำ Platform รวมถึงค่าใช้จ่ายสำหรับการวิจัยตลาด การเข้าร่วมงานแสดงสินค้านานาชาติ และการจัดตั้งช่องทางการจัดจำหน่ายในต่างประเทศ
• เงินอุดหนุนสำหรับการฝึกอบรมแรงงาน: จัดสรรการสนับสนุนทางการเงินสำหรับการยกระดับทักษะของแรงงาน โดยเฉพาะในด้านเทคโนโลยีใหม่ วิธีการผลิต และข้อกำหนดเฉพาะของตลาด (เช่น มาตรฐานอากาศยาน)

3. การค้ำประกันการลงทุนและเงินกู้ดอกเบี้ยต่ำ**

• การค้ำประกันการลงทุนโดยรัฐบาล: เสนอการค้ำประกันเพื่อลดความเสี่ยงสำหรับบริษัทที่ลงทุนในภาคส่วนใหม่ โดยเฉพาะสำหรับ SMEs ที่เข้าสู่อุตสาหกรรมที่ต้องใช้เงินทุนสูง เช่น อากาศยานหรืออุปกรณ์การแพทย์
• เงินกู้ดอกเบี้ยต่ำ: จัดหาเงินกู้ดอกเบี้ยต่ำหรือทางเลือกทางการเงินสำหรับบริษัทที่ลงทุนในโครงการเปลี่ยนแปลง เงินกู้เหล่านี้อาจเสนอผ่านสถาบันการเงินของรัฐหรือร่วมมือกับธนาคารพาณิชย์
• กองทุนนวัตกรรม: จัดตั้งกองทุนนวัตกรรมที่ได้รับการสนับสนุนจากรัฐบาล ซึ่งให้การลงทุนในส่วนของผู้ถือหุ้นหรือเงินกู้แปลงสภาพแก่บริษัทที่เป็นผู้นำในความพยายามเปลี่ยนแปลง โดยเฉพาะในพื้นที่เทคโนโลยีขั้นสูงหรือการเติบโตสูง

4. ความร่วมมือระหว่างภาครัฐและเอกชน

• ศูนย์วิจัยและพัฒนาร่วม: สร้างความร่วมมือระหว่างภาครัฐและเอกชนเพื่อจัดตั้งศูนย์วิจัยและพัฒนาที่มุ่งเน้นนวัตกรรมในชิ้นส่วนยานยนต์ อุตสาหกรรมทางเลือก และโซลูชันตลาดหลังการขาย ศูนย์เหล่านี้สามารถให้ทรัพยากรที่ใช้ร่วมกัน ความเชี่ยวชาญ และเงินทุนเพื่อเร่งนวัตกรรม
• คลัสเตอร์นวัตกรรม: พัฒนาคลัสเตอร์หรือศูนย์กลางนวัตกรรมที่บริษัทต่าง ๆ สามารถร่วมมือกับมหาวิทยาลัย สถาบันวิจัย และผู้ให้บริการเทคโนโลยีเพื่อขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลงในภาคยานยนต์

5. การยกเว้นภาษีนำเข้า

• การนำเข้าเครื่องจักรและวัตถุดิบ: เสนอการยกเว้นภาษีนำเข้าสำหรับเครื่องจักร อุปกรณ์ และวัตถุดิบที่จำเป็นสำหรับโครงการเปลี่ยนแปลง ซึ่งสามารถช่วยลดภาระการลงทุนเริ่มต้นสำหรับบริษัทที่กำลังยกระดับสิ่งอำนวยความสะดวกในการผลิตได้อย่างมีนัยสำคัญ
• การยกเว้นสำหรับส่วนประกอบเทคโนโลยี: จัดให้มีการยกเว้นภาษีสำหรับการนำเข้าส่วนประกอบเทคโนโลยีขั้นสูงที่ไม่มีในประเทศ แต่จำเป็นสำหรับการทำให้กระบวนการผลิตทันสมัย

6. การสนับสนุนด้านกฎระเบียบและการทำให้ง่ายขึ้น**

• กระบวนการอนุมัติที่รวดเร็ว: ทำให้กระบวนการอนุมัติสำหรับโครงการลงทุนง่ายขึ้นและเร็วขึ้น โดยเฉพาะโครงการที่เกี่ยวข้องกับเทคโนโลยีใหม่หรือการเข้าสู่ตลาดใหม่ ซึ่งอาจรวมถึงการอนุมัติมาตรการส่งเสริมการลงทุนที่เร็วขึ้นและลดขั้นตอนทางราชการในการเข้าถึงการสนับสนุนจากรัฐบาล
• Regulatory Sandboxes: สร้าง regulatory sandboxes ที่อนุญาตให้บริษัททดลองใช้เทคโนโลยีใหม่และโมเดลธุรกิจในสภาพแวดล้อมที่ควบคุมโดยไม่ต้องแบกรับภาระการปฏิบัติตามกฎระเบียบอย่างเต็มรูปแบบ ซึ่งจะช่วยส่งเสริมนวัตกรรม